Dlaczego nie wszystkie bakterie są złe?

W naszym organizmie żyje około 39 bilionów bakterii. Oznacza to, że na każdą komórkę, która nas tworzy, we wnętrzu człowieka znajduje się co najmniej 1,3 mikroorganizmów. Te żywe istoty zawierają 150 razy więcej informacji genetycznej niż genom naszego własnego gatunku.

Przy tych wszystkich danych chcemy wyraźnie zaznaczyć, że bakterie kolonizują skórę, przewód pokarmowy, górne drogi oddechowe, pochwę, penisa, jamę ustną i wiele innych jam mających kontakt ze światem zewnętrznym. To jest dobra rzecz. Jeśli chcesz wiedzieć wszystko o pożytecznych bakteriach, czytaj dalej.

Czyli nie wszystkie bakterie są złe?

Kiedy wymieniamy termin „bakterie” i „organizm człowieka”, instynktownie myślimy o infekcjach i chorobach. Nic bardziej mylnego, gdyż istnieją miliony mikroorganizmów, które żyją w nas nie wyrządzając nam żadnej szkody (komensale), a nawet przynosząc korzyści (symbionty).

Kolonie bakterii można znaleźć niemal w każdej części ciała, która ma kontakt ze światem zewnętrznym. Łączna liczba tych mikroorganizmów i ich materiał genetyczny nazywana jest mikrobiomem. Z drugiej strony, populacja drobnoustrojów w różnych ekosystemach organizmu jest znana jako mikrobiota.

Wszystkie te skolonizowane układy to jama ustna, skóra, narządy płciowe, górne drogi oddechowe, oczy i oczywiście przewód pokarmowy. Z drugiej strony, gdy bakterie przenikają do systemów zamkniętych, mogą mieć niszczące skutki. Tak jest na przykład w przypadku zapalenia wsierdzia (zakażenie serca).

Jak podaje portal http://www.prebiotic.pl specjalizujący się w tym zagadnieniu, mikrobiota jelitowa jest najwyraźniejszym przykładem dobrego mikrobiomu. Duża społeczność bakteryjna w tym układzie obejmuje co najmniej 1000 rodzajów bakterii, ważących do 2 kilogramów całkowitej masy człowieka. Oczywiście, wyobrażenie sobie życia w takiej postaci, w jakiej jest ono dzisiaj, byłoby niemożliwe bez tych mikroorganizmów.

Jakie są korzyści z obecności tych bakterii w naszym organizmie?

Bakterie korzystne dla człowieka, zwane też symbiontami, mają wiele pozytywnych skutków. Oto niektóre z nich:

Metabolizm

Wiele rodzajów bakterii jelitowych posiada enzymy metabolizujące celulozę, hemicelulozę i pektyny do cukrów prostych, które mogą być wchłaniane przez organizm człowieka. Stanowi to około 10 % spożycia kalorii przez dorosłego człowieka.

Inne z tych kolonii są w stanie syntetyzować witaminy, takie jak B12 i K, które nie mogą być produkowane przez ludzkie komórki. Dzięki nim jesteśmy w stanie strawić substancje, które inaczej byłyby niemożliwe do strawienia.

Obrona

Mikrobiota występująca we wszystkich częściach ludzkiego ciała pełni wyraźną funkcję obronną. Kolonizujące nas drobnoustroje utrudniają innym patogenom zdobycie przyczółka, ponieważ zajmują przestrzenie i zasoby niezbędne dla infekcji.

Oprócz tego inne bakterie pełnią aktywną funkcję obronną. Przykładem tego jest rodzaj Lactobacillus, który występuje w pochwie. Produkują one kwas mlekowy, związek, który utrzymuje pH w granicach 3,8-4,4. Takie środowisko jest bardzo niekorzystne dla wielu patogenów.